Ga naar de inhoud

Thema Boomkroonvolume (BKV)

Download Boomkroonvolume BKV
Boomkroonvolume (BKV)

In het bos bedruipen bomen zichzelf; ze hebben geen mensen nodig. In de buurt van woningen of andere bouwwerken is dat anders. Daar wordt vooraf nagedacht waar welke boom het beste kan staan. En als de bomen eenmaal zijn geplant, hebben ze onderhoud nodig.

In onze informatiebladen leggen we uit hoe we met bomen omgaan in onze steden en dorpen: hoe wordt bepaald waar welke bomen kunnen groeien? Hoe en waarom worden bomen gesnoeid of gekapt? Voor de duidelijkheid: we hebben het niet over die ene boom bij jou in de achtertuin, maar over de bomen in de straat en op andere plekken in het openbaar gebied: de bomen waarvoor de gemeente in de regel verantwoordelijk is.

Mensen willen van alles de prijs weten: wat kost een pak melk, een parkeerplaats, een huis? Maar hoe kun je nu vaststellen wat een boom kost en wat hij waard is? Een boom bewijst ons zoveel goede diensten dat het haast onmogelijk is om de waarde weer te geven. Het boomkroonvolume (BKV) blijkt echter een goede graadmeter van de boomwaarde. Hoe groter de boom – dus hoe meer takken en blad – hoe meer functies de boom ‘levert’ en hoe groter de waarde. Meer weten? Raadpleeg dan onze Kennisbank.

Dat die enorme oude beuk naast de kerk meer waard is dan dat sprietje tussen de parkeervakken is logisch. Het verschil tussen een kleine en grote boom zien we allemaal. Maar natuurlijk maakt het ook uit hoe gezond de boom is én of de boom wel op een plaats staat waar hij veilig oud kan worden. De levensverwachting én locatie van een boom spelen daarom ook een rol bij het vaststellen van de waarde. Daarnaast krijgen sommige (zicht)bepalende bomen binnen gemeenten soms een speciale status en een extra hoge beschermwaarde. De ene boom is daarom meer waard dan de andere.

Een grote boom zonder zichtbare afwijkingen is het meest waardevol voor zijn omgeving. Die boom laat namelijk zien dat hij op de plek waar hij staat goed kon wortelen en groot kon worden. En juist die plek, onder de grond, is vaak cruciaal en waardevol. Als we goed voor bomen willen zorgen, moeten we hun groeiplaats en wortels beschermen tegen graafwerkzaamheden, verdichting en stoffen als strooizout. Het gaat dus niet alleen om de stam en de blaadjes waar we voorzichtig mee moeten zijn, ook de ruimte onder de grond is van waarde.

Bomen zijn niet alleen mooi om naar te kijken. Ze leveren ook nog eens heel veel ‘diensten’ aan hun omgeving. Ze geven schaduw op hete dagen, kunnen grote hoeveelheden water opnemen. Maar ze zorgen ook voor minder stress, dat we ons beter kunnen ontspannen en sneller herstellen van ziekten. Kinderen in een groene boomrijke omgeving pesten minder, spelen creatiever en krijgen veel minder vaak medicijnen voorgeschreven. En hoe groter een boom is, hoe meer functies hij tegelijkertijd vervult. Dus één grote boom is soms meer waard dan twintig kleine boompjes.

Tot voor kort drukte gemeenten de hoeveelheid bomen uit in aantallen stammen. Die zijn goed te tellen. De druk op de ondergrondse ruimte in onze bebouwde omgeving wordt echter steeds groter. Konden bomen vroeger nog redelijk vrij
groeien onder de (half)verharding. Nu lopen ze tegen puinverhardingen, riolen, glasvezelkabels en ondergrondse containers aan. Logisch dus dat veel gemeenten overstappen naar het boomkroonvolume om iets te zeggen over hun bomenkwaliteit.

Als je geen groeiruimte aanwijst voor de wortels worden bomen niet meer groot in de bebouwde omgeving. Met het Rekenprogramma Boommonitor kan je gemeente berekenen hoe oud een boom kan worden in de beschikbare ruimte. En hoeveel boomkroonvolume hij dan krijgt. Zo kun je bijvoorbeeld zorgen dat er binnen een aantal jaar voldoende schaduwgevende bomen in een wijk zijn, zodat bewoners verkoeling kunnen zoeken op hete dagen. Zo blijven we gezonder in een groene omgeving.

Terug naar overzicht